ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7, Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.     Ποια ήταν η κατάσταση στην εκκλησία στο τέλος του Μεσαίωνα;

2.    Τι υποστήριζαν οι ανθρωπιστές για τις μεθόδους της Εκκλησίας;

3.    Τι έκανε ο Λούθηρος τον Οκτώβριο του 1517;

4.    Τι απήχηση είχε η διδασκαλία του Λούθηρου και πως αντέδρασε ο αυτοκράτορας Κάρολος Ε;

5.    Πως ονομάστηκαν οι οπαδοί του Λούθηρου και γιατί;

6.    Τι γνωρίζετε για την ειρήνη της Αυγούστας;

7.    Τι γνωρίζετε για τη νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου και το διάταγμα της Νάντης;

8.    Πως αντέδρασε η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία και τι μέτρα πήρε;

9.    Ποιες ήταν οι συνέπειες της μεταρρύθμισης;

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Κατάσταση της εκκλησίας στο τέλος του μεσαίωνα

1.     Η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία βρίσκεται σε κρίση και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες των πιστών.

2.    Οι άνθρωποι διαμαρτύρονται για την ηθική διαφθορά της εκκλησίας.

3.    Οι ανώτεροι κληρικοί ζούσαν με πολυτέλεια, σαν ηγεμόνες και δεν ενδιαφέρονταν για τους πιστούς.

4.    Οι κατώτεροι κληρικοί ζούσαν στην αμάθεια.

5.    Οι Χριστιανοί ήταν ανήσυχοι από τους συνεχείς πολέμους, τις επιδημίες και τις προφητείες για το τέλος του κόσμου.

6.    Οι Χριστιανοί είναι μπερδεμένοι και το κύριο ενδιαφέρον τους είναι ο θάνατος και η σωτηρία της ψυχής τους.

7.    Η Εκκλησία εκμεταλλεύεται το φόβο των πιστών μήπως πάνε στην κόλαση και τους πουλάει τα συγχωροχάρτια: γραπτή άφεση αμαρτιών που εξέδιδε και πουλούσε στους πιστούς η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία.

Η θέση των ανθρωπιστών

·         Καταδικάζουν τις μεθόδους της εκκλησίας και τις δεισιδαιμονίες του λαού.

·         Προβάλλουν την ανάγκη για ειλικρινή πίστη βασισμένη στο αληθινό μήνυμα του Χριστού.

·         Θεωρούν απαραίτητη τη μετάφραση της Αγίας γραφής σε λαϊκή γλώσσα, για να καταλαβαίνουν όλοι το μήνυμα της.

Λούθηρος

1.     Στη Γερμανία ο Λούθηρος αντέδρασε στην πώληση των συγχωροχαρτιών.

2.    Το 1517 θυροκόλλησε στο ναό της Βιτεμβέρης ένα κατάλογο με 95 θέσεις, με τις οποίες καταδίκαζε τα συγχωροχάρτια και υποστήριζε τις θέσεις του για τη θρησκεία.

3.    Ο πάπας τον αφόρισε, ο Λούθηρος όμως έκαψε δημόσια τη σχετική απόφαση

Απήχηση της διδασκαλίας του Λούθηρου

·         Ο Λούθηρος υποστήριζε ότι η σωτηρία της ψυχής είναι αποτέλεσμα μόνο της πίστης.

·         Η διδασκαλία του διαδόθηκε πολύ γρήγορα στη Γερμανία.

·         Ο αυτοκράτορας , φοβούμενος τη διάσπαση του κράτους, έθεσε το Λούθηρο εκτός νόμου και καταδίκασε τη διδασκαλία του Λούθηρου.

Διαμαρτυρόμενοι ή προτεστάντες: οι οπαδοί του Λούθηρου που τον υποστήριζαν διαμαρτυρήθηκαν για την πράξη του αυτοκράτορα και για αυτό ονομάστηκαν έτσι.

Ειρήνη της Αυγούστας:

1.     Είναι η ειρήνη με την οποία τελείωσε η σύγκρουση μεταξύ του αυτοκράτορα και των οπαδών του Λούθηρου.

2.    Η συνθήκη αναγνώριζε τη νομιμότητα του Λουθηρανισμού και το δικαίωμα κάθε ηγεμόνα να επιβάλλει στην επικράτεια του το δόγμα που ήθελε.

3.    Η Γερμανία χωρίστηκε σε κρατίδια ρωμαιοκαθολικά και διαμαρτυρόμενα.

Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου: η σφαγή στο Παρίσι 2000 Γάλλων καλβινιστών δηλαδή οπαδών του Γάλλου μεταρρυθμιστή Καλβίνου ως αποτέλεσμα συγκρούσεων.( Η μεταρρύθμιση διαδόθηκε και σε άλλες χώρες με διάφορες παραλλαγές).

Διάταγμα της Νάντης:

(1598): Αναγνώριζε το δικαίωμα των Καλβινιστών να ασκούν ελεύθερα τη λατρεία τους με ορισμένες προϋποθέσεις.

Αντίδραση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας

1.  Η εκκλησία αντέδρασε με την Αντιμεταρρύθμιση

2.    Στη σύνοδο του Τρέντο πάρθηκαν  αποφάσεις για την αναδιοργάνωση της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και μέτρα εναντίον της μεταρρύθμισης.

3.    Χτίζονται εντυπωσιακοί ναοί σε ρυθμό μπαρόκ με πλούσια διακόσμηση. Στόχος είναι η προβολή της ανωτερότητας του ρωμαιοκαθολικού δόγματος έναντι του προτεσταντισμού.

4.    Ενισχύεται η λατρεία της Θεοτόκου και αυξάνονται οι εικόνες και οι τελετές.

Συνέπειες της μεταρρύθμισης

·         Η Ευρώπη διαιρέθηκε πνευματικά: στην Βόρεια Ευρώπη επικράτησε ο προτεσταντισμός, ο ρωμαιοκαθολικισμός στη νότια Ευρώπη και η Ορθοδοξία στον Ελληνικό χώρο, τα Βαλκάνια και τη Ρωσία.

·         Η μετάφραση της Βίβλου σε εθνικές γλώσσες βοήθησε στην ανάπτυξη των εθνικών λογοτεχνιών και στην καλλιέργεια εθνικής συνείδησης.

·         Εξέλιξη επιστημών, εκδημοκρατισμός των θεσμών, οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ελευθερία από τη στιγμή που ο άνθρωπος ήταν πιο ελεύθερος να δημιουργήσει.