ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ, ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
- Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της οικονομίας στα χρόνια των Μακεδόνων;
- Ποιες είναι οι δύο αριστοκρατικές τάξεις που σχηματίζονται στον 8ο και 9ο αιώνα;
- Τι ήταν οι δυνατοί και ποιοι περιλαμβάνονταν σε αυτούς;
- Τι ήταν οι πένητες;
- Ποια ήταν η κατάσταση που επικρατούσε στην αγροτική οικονομία από τον 9ο αιώνα, ποια προβλήματα αντιμετώπιζαν οι αγρότες και γιατί;
- Ποια οικονομία γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη από τον 9ο αιώνα και ποιες πόλεις αναπτύχθηκαν οικονομικά;
- Πως ήταν οργανωμένοι οι έμποροι και οι βιοτέχνες;
- Τι γνωρίζετε για την ανάπτυξη του εξωτερικού βυζαντινού εμπορίου;
- Ποια ήταν η νέα τάξη που δημιουργήθηκε και από ποιους αποτελούνταν;
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
- Χρόνια των Μακεδόνων : αυξήθηκε ο πληθυσμός και αναπτύχθηκε η οικονομία, ιδιαίτερα στις πόλεις.
- Δύο αριστοκρατικές τάξεις: αριστοκρατία γης και αριστοκρατία αξιωμάτων
- Δυνατοί:
· Οι δύο αριστοκρατικές ομάδες που μέσω γάμων συγχωνεύτηκαν σε μία στα τέλη του 10 ου αιώνα.
· Περιλαμβάνονται σε αυτούς πολιτικοί, στρατιωτικοί, θρησκευτικοί άρχοντες και διαχειριστές της κρατικής, αυτοκρατορικής, εκκλησιαστικής και μοναστικής περιουσίας.
- Πένητες:
· Ελεύθεροι γαιοκτήμονες, ακτήμονες γεωργοί που νοίκιαζαν γη για καλλιέργεια και πάροικοι που ήταν δεμένοι με τη γη ή είχαν προσωπική εξάρτηση από τους κυρίους της.
- Αγροτική οικονομία από τον 9ο αιώνα
· Οι ανεξάρτητοι αγρότες κινδύνευαν να χάσουν την περιουσία τους από τους μεγαλογαιοκτήμονες.
· Οι μεγαλογαιοκτήμονες αποκτούσαν τη γη των μικροκαλλιεργητών είτε νόμιμα είτε παράνομα και πολλές φορές αξιοποιούσαν τη φορολογική πίεση του κράτους
· Οι ευγενείς από τα έσοδα των κτημάτων τους ζούσαν πολυτελώς και αρνούνταν να δαπανήσουν χρήματα για να βελτιώσουν τα μέσα και τις τεχνικές της παραγωγής.
· Τα μεγάλα κτήματα δεν ήταν ενιαία: αποτελούντα από διάσπαρτες εκτάσεις, τα χωρία ή προάστια που τα καλλιεργούσαν ελεύθεροι ενοικιαστές ή πάροικοι
· Η αγροτική οικονομία έμεινε στάσιμη
- Η οικονομία στις πόλεις γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη, ανοικοδομήθηκαν πόλεις και ιδρύθηκαν νέες. Κάστρα έγιναν κέντρα οικονομικής ανάπτυξης.
- Έμποροι και βιοτέχνες
· Ήταν οργανωμένοι σε συντεχνίες ή σε επαγγελματικά σωματεία.
· Με βάση κάποιες διατάξεις διαμορφώνονταν το ύψος της παραγωγής και οι τιμές των προϊόντων.
· Οι διατάξεις που αφορούσαν τα επαγγέλματα στην Κων/λη καθορίζονταν από το Επαρχικόν βιβλίον.
· Οι βιοτεχνίες επεξεργάζονταν τρόφιμα, ενώ από τον 10ο αιώνα εμφανίστηκαν επιχειρήσεις σχετικές με την επεξεργασία πολυτελών προϊόντων.
- Βυζαντινό εξωτερικό εμπόριο
· Αναβίωσε από τα μέσα του 10ου αιώνα
· Υπήρχαν σχέσεις με τους Άραβες, τους Ρώσους, τους Βούλγαρους, με τις ιταλικές πόλεις και ιδιαίτερα τη Βενετία.
· Το Βυζάντιο από τις εξωτερικές αγορές προμηθεύονταν μπαχαρικά, αρώματα, βαφικές ύλες.
- Μεσαία τάξη : αποτελούντα από εμπόρους, βιοτέχνες, ναύκληρους και τραπεζίτες. Ήταν οργανωμένη σε συντεχνίες ή αδελφότητες και υποκινούσε λαϊκά κινήματα κατά των ευγενών, ιδιαίτερα τον 11ο αιώνα.
Δήμος: πολυάριθμες λαϊκές μάζες των πόλεων που αποτελούνταν από φτωχούς που εργάζονταν περιστασιακά ή ήταν άνεργοι.
Σχόλια