ΡΑΨΩΔΙΑ Ζ 369-529

ΕΚΤΟΡΑΣ ΚΑΙ ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ on PhotoPeach

 

    Δομή

1.  Σκηνή 1^η: 369-389 : Η αναζήτηση της Ανδρομάχης από τον Έκτορα. 

Τα κύρια πρόσωπα είναι ο Έκτορας και η οικονόμος, ενώ οι δούλες είναι παρούσες 

χωρίς να μιλούν. Η παρουσία τους είναι απαραίτητη γιατί στο παλάτι υπήρχαν πολλοί 

δούλοι και υπηρέτες.

2.  Σκηνή 2^η : 390-494: Η  συνάντηση Έκτορα και Ανδρομάχης. 

Τα κύρια πρόσωπα είναι ο Έκτορας και η Ανδρομάχη και τα πρόσωπα που δεν μιλούν είναι 

η παραμάνα και ο Αστυάνακτας. Η παρουσία της παραμάνας είναι απαραίτητη γιατί μια 

βασίλισσα συνοδεύεται πάντοτε από μια υπηρέτρια. Η παρουσία του Αστυάνακτα είναι 

επίσης απαραίτητη γιατί θα έπρεπε να είναι παρούσα  όλη η οικογένεια σε αυτές 

τις τελευταίες οικογενειακές στιγμές. Η σκηνή εκτυλίσσεται στις Σκαιές Πύλες.

3.   Σκηνή 3^η: 495-502: Ο θρήνος στο παλάτι για τον Έκτορα. 

Τα κύρια πρόσωπα είναι η Ανδρομάχη μαζί με τις γυναίκες του σπιτιού και δεν 

υπάρχουν βουβά πρόσωπα.

4. Σκηνή 4^η: 503-529: Η συνάντηση του Πάρη με τον Έκτορα. Η σκηνή εκτυλίσσεται 

στο δρόμο από τις Σκαιές Πύλες προς το πεδίο της μάχης και πρωταγωνιστές είναι ο 

Έκτορας και ο Πάρης. Δεν υπάρχουν βουβά πρόσωπα.

Σκηνή 1^η

 Ο Έκτορας αναζητά την Ανδρομάχη η οποία όμως δεν βρίσκεται στο ανάκτορο. Ο  Έκτορας 

θα μάθει από την οικονόμο του σπιτιού κάτι που ήδη γνωρίζουν οι 

ακροατές(επική ειρωνεία) ότι η Ανδρομάχη βρίσκεται στα τείχη ανήσυχη για τον Έκτορα.

Ό Έκτορας χρησιμοποιεί τα άστοχα ερωτήματα για να μάθει που είναι η Ανδρομάχη. 

Ο  στόχος είναι να δοθεί έμφαση στη σωστή απάντηση και από την άλλη έχουμε επιβράδυνση: 

οι ακροατές χαλαρώνουν και ετοιμάζονται να παρακολουθήσουν τη συνέχεια με 

μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Σκηνή 2^η

Η συνάντηση Έκτορα και Ανδρομάχης γίνεται πάνω από το πεδίο του πολέμου. 

Η συνομιλία τους έπρεπε να γίνει κοντά στο χώρο της μάχης ώστε να είναι ακόμη πιο δραματική. 

Οι δύο σύζυγοι παραλίγο να μη συναντηθούν καθώς έψαχνε ο ένας τον άλλον(μεγαλώνει η

η αγωνία για τους ακροατές).

Η ανέλπιστη συνάντηση των δύο συζύγων δίνεται με απαράμιλλη διακριτικότητα και άριστα ψυχολογημένο τρόπο από τον ποιητή.

Δεν υπάρχουν συναισθηματικές εξάρσεις και οι κινήσεις απεικονίζονται με λιτότητα.

 Οι πληροφορίες για την Ανδρομάχη και τον Αστυάνακτα λειτουργούν ως επιβράδυνση.

Ο στόχος της Ανδρομάχης είναι να πείσει τον Έκτορα να μη πολεμήσει αλλά να μείνει στην πόλη. Έτσι χρησιμοποιεί τα ακόλουθα επιχειρήματα:  

α) εκφράζει τους φόβους της για το μέλλον ότι δηλαδή θα μείνει εκείνη χήρα και το παιδί της ορφανό. Και οι δύο θα βυθιστούν στον πόνο. Στίχοι 407-408 και  432: προοικονομία για όσα θα συμβούν στο μέλλον.

β) θυμίζει στον Έκτορα ότι έχει χάσει όλα τα μέλη της οικογένειας της στο παρελθόν και αν χάσει και αυτόν θα μείνει μόνη στον κόσμο. Η αναφορά της Ανδρομάχης στο παρελθόν της οικογένειας της αποτελεί επιβράδυνση αλλά και ειρωνεία καθώς οι ακροατές γνωρίζουν ότι ο Αχιλλέας θα είναι αυτός που θα της στερήσει και το μοναδικό της στήριγμα: τον Έκτορα.

γ) Προτείνει στον Έκτορα να μείνει στην πόλη και να οργανώσει την άμυνα της. Τα επιχειρήματα της Ανδρομάχης κινούνται σε τρία χρονικά επίπεδα:παρελθόν, παρόν,  μέλλον

Η Ανδρομάχη προσπαθεί να επηρεάσει συναισθηματικά τον Έκτορα και να φέρει τον άνδρα της μπροστά σε αδιέξοδο. Χρησιμοποιεί όμως και τη λογική όταν του προτείνει ένα σχέδιο προκειμένου να τον κρατήσει κοντά της.

 Παρουσίαση του Αχιλλέα μέσα από τα λόγια της Ανδρομάχης: α)ο Αχιλλέας είναι αυτός που σκότωσε όλη την οικογένεια της Ανδρομάχης έτσι γίνεται πιο δραματική η μοίρα της Ανδρομάχης β) τονίζεται το ήθος του Αχιλλέα που δεν πρόσβαλε τον νεκρό πατέρα της Ανδρομάχης  και που ελευθέρωσε τη μητέρα της αφού βέβαια πήρε πλούσια λύτρα. Ο Αχιλλέας παρουσιάζεται ως ήρωας με ευγενικό ήθος και μεγαλόψυχος. Έτσι ο ακροατής δεν ξεχνάει το βασικό ήρωα του έπους:τον Αχιλλέα.Η αναφορά στην ιπποτική συμπεριφορά του Αχιλλέα απέναντι στον νεκρό Αετίωνα δείχνει την αγάπη του ποιητή για τον ήρωα.

 Συναισθήματα Ανδρομάχης

    

  Αγωνία και ανησυχία για την τύχη του άνδρα της

       Ανακούφιση όταν τον βλέπει ζωντανό

      Αγάπη και τρυφερότητα για το σύζυγο της

       Απελπισία και πόνος όταν σκέφτεται ότι θα χάσει τον Έκτορα

    Χαρά και πόνο μαζί όταν ακούει τον Έκτορα να κάνει αισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον

     Πόνο και αγωνία καθώς νιώθει ότι δεν θα ξαναδεί τον Έκτορα.

Ανδρομάχη

   Είναι μια αφοσιωμένη σύζυγος, νιώθει αγάπη για τον Έκτορα, τρυφερότητα, αγωνιά για αυτόν και εκδηλώνει τα συναισθήματα της διακριτικά  και όχι με μελοδραματισμούς. Ο σύζυγος της είναι το μόνο στήριγμα της και δηλώνει ότι προτιμά να πεθάνει παρά να τον χάσει. Κλαίει από αγωνία και φόβο μήπως πάθει κάτι ο Έκτορας. Είναι τέτοια η επιθυμία να κρατήσει 

κοντά το σύζυγο της που φτάνει στο σημείο να του προτείνει κάποιο σχέδιο για την άμυνα 

της πόλης. Είναι επίσης μια μητέρα τρυφερή και στοργική που νοιάζεται και αγωνιά για το μέλλον του παιδιού της.

Απάντηση Έκτορα

Δηλώνει ότι κατανοεί την Ανδρομάχη αλλά βαραίνουν οι ευθύνες που έχει απέναντι στο λαό και στη γενιά του.

Όμως αρνείται κατηγορηματικά να εγκαταλείψει το πεδίο της μάχης επειδή α)ντρέπεται τους Τρώες και τις Τρωαδίτισσες και 

β) είναι χρέος του να πολεμάει για να διατηρήσει το καλό όνομα του πατέρα 

του και το δικό του. Η υστεροφημία( η φήμη που συνοδεύει το όνομα κάποιου μετά το θάνατο του) ήταν σπουδαίο ιδανικό για την αρχαιότητα. 

Όποιος ήθελε να διατηρήσει την υστεροφημία του ήταν υποχρεωμένος να μην απογοητεύσει ποτέ την κοινή γνώμη.

Δηλώνει ότι ξέρει καλά πως η Τροία θα χαθεί( προοικονομία), ωστόσο αυτό δεν τον αποθαρρύνει από το να πολεμήσει.Η τιμή και η δόξα της οικογένειας είναι αξίες που η μια γενιά κληρονομεί ατην άλλη και το χρέος του Έκτορα είναι να τις διατηρήσει και να τις επαυξήσει.

Ενδιαφέρεται για την τύχη όλων των Τρώων μετά την πτώση της αλλά πάνω από όλα πονάει για την σκληρή μοίρα που περιμένει την Ανδρομάχη. Δεν είναι μόνο ο δικός του πόνος αλλά και η ντροπή για την Ανδρομάχη.(προοικονομία)

  Η ντροπή της Ανδρομάχης θα είναι και δική του ντροπή για αυτό και δηλώνει ότι προτιμά να πεθάνει.

Έκτορας και Αστυάνακτας

 Όταν μπαίνει στη σκηνή και το παιδί  η βαριά ατμόσφαιρα αλλάζει και η οικογένεια ζει κάποιες πρόσκαιρες στιγμές ξεγνοιασιάς και ας είναι οι τελευταίες. Η σκηνή από στενά συζυγική γίνεται οικογενειακή.

  Ό Έκτορας βγάζει την περικεφαλαία και την αφήνει στη γη. Δεν είναι πια ο πολεμιστής αλλά ο τρυφερός και στοργικός πατέρας. Η σκηνή περνάει αντιπολεμικό μήνυμα.

  Ό Έκτορας προσεύχεται στο Δία για το παιδί του να γίνει ο γιος σπουδαίος πολεμιστής, να βασιλεύσει στην Τροία με δόξα, να γίνει καλύτερος από τον πατέρα του και να είναι η χαρά της μητέρας του. (επική ειρωνεία καθώς οι ακροατές ξέρουν ότι ο Αστυάνακτας θα πεθάνει μόλις οι Αχαιοί κυριέψουν την Τροία.) Για τον γιο του μιλάει με αισιοδοξία γιατί μιλάει σαν πατέρας που ξεχνάει τον πόλεμο ενώ στην Ανδρομάχη μιλούσε με απαισιοδοξία γιατί εκεί μιλούσε ως πολεμιστής.Η παρουσία του Αστυάνακτα είναι καταλυτική και δικαιολογεί την αισιοδοξία, τις ευχές και την ελπίδα.

 

 

 

Αποχωρισμός

       Ο αποχαιρετισμός γίνεται απλά χωρίς μελοδραματισμούς.

          Ο Έκτορας δίνει το παιδί στη μητέρα του παιδί αυτό είναι το στοιχείο που ενώνει τους δύο συζύγους.

  Η Ανδρομάχη νιώθει ανάμεικτα συναισθήματα.(γελοκλαίγοντας)

Ο Έκτορας χαϊδεύει την Ανδρομάχη και εκφράζει την ρεαλιστική  αντίληψη ότι όλοι οι άνθρωποι πεθαίνουν όταν έρθει η ώρα τους.

  Δίνει στην Ανδρομάχη οδηγίες για τις ασχολίες της και της θυμίζει οι άνδρες είναι υπεύθυνοι για θέματα που αφορούν τον πόλεμο   Ο Έκτορας ξαναφορά την περικεφαλαία του και γίνεται και πάλι πολεμιστής.   Η σκηνή κλείνει όπως άρχισε: με την εικόνα της δακρυσμένης Ανδρομάχης(σχήμα κύκλου)

 Η συνάντηση Έκτορα και Ανδρομάχης  και ο αποχωρισμός τους είναι μια ανθρώπινη οικογενειακή στιγμή που έρχεται σε αντίθεση με τις σκληρές πολεμικές σκηνές της Ιλιάδας. ( μια γυναίκα δακρυσμένη που παρακαλά τον άνδρα της να μείνει κοντά της, ένας άνδρας που έστω και για λίγο γίνεται τρυφερός σύζυγος και πατέρας και ξεχνά την ιδιότητα του πολεμιστή και ένα βρέφος στην αγκαλιά του πατέρα και της μητέρας του)

Χαρακτηρισμός Έκτορα

Είναι ήρεμος, γενναίος πολεμιστής, πιστός στις αρχές του και στα ιδανικά του(στο χρέος ότι πρέπει να πολεμήσει) αν και ξέρει ότι η Τροία θα χαθεί και ότι με αυτόν τον τρόπο θα στενοχωρήσει την οικογένεια του. Είναι τρυφερός σύζυγος και στοργικός πατέρας και αισιόδοξος όταν μιλάει για το  μέλλον του γιου του. Έχει ρεαλιστικές απόψεις για τη ζωή και το θάνατο και ξέρει ότι κάποιοι στιγμή όλοι θα πεθάνουν.

 Σκηνή 3^η

   Η Ανδρομάχη έφτασε στο παλάτι και μαζί με όλες τις γυναίκες θρηνούσαν τον Έκτορα αν και εκείνος ήταν ζωντανός. Ο Θρήνος βέβαια είναι αρκετά πρόωρος αλλά από αυτό το σημείο και ύστερα ο Έκτορας θα μάχεται με το φόβο, το σημάδι και την υποψία του θανάτου.

                          Σκηνή 4^η

     Στη συνάντηση με τον Έκτορα ο Πάρης παρουσιάζεται ως πολεμιστής με λαμπρό εξοπλισμό, γρήγορος με εντυπωσιακή εμφάνιση, σαν ήλιος και αναγνωρίζεται η ανδρεία του από τον Έκτορα.

     Η πλατιά παρομοίωση : (αναφορικό μέρος: 506-511 και δεικτικό μέρος: 512-514)  που παρομοιάζει τον Πάρη  με ένα άλογο που σπάζει τα δεσμά του,  στόχο έχει να τονίσει την εντυπωσιακή εμφάνιση, την ορμητικότητα, την ταχύτητα ,την περηφάνια και την ομορφιά του Πάρη.

         Ο Έκτορας αναγνωρίζει την παλικαριά του Πάρη, δικαιολογεί τη στάση του λέγοντας ότι τον επηρεάζουν τα αρνητικά σχόλια των άλλων και δηλώνει ότι όλα θα βελτιωθούν με τη βοήθεια του Δία.(επική ειρωνεία αφού οι ακροατές ξέρουν την τύχη της Τροίας)

Οι "Τρωάδες" του Μ.Κακογιάννη   

                                       

Και η μοντέρνα εκδοχή του Έκτορα και της Ανδρομάχης.........