ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ-ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΕΛΠΙΣ
Αντώνης Σαμαράκης
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1919 και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάστηκε από το 1935 ως υπάλληλος του υπουργείου εργασίας αλλά εγκατέλειψε τη θέση του μετά την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά και επανήλθε σ' αυτήν το 1945. Εργάστηκε σ' αυτή τη θέση μέχρι το 1963, όταν πια παραιτήθηκε οριστικά.
Το 1963 παντρεύτηκε την Ελένη Κουρεμπανά, σύντροφο για όλη την υπόλοιπη ζωή του.
Στην κατοχή συμμετείχε στην αντίσταση. Το 1944 συνελήφθη από τους Ναζί και καταδικάστηκε σε θάνατο αλλά κατάφερε ν' αποδράσει.
Η πρώτη του ουσιαστική εμφάνιση στο λογοτεχνικό χώρο έγινε με τη συλλογή διηγημάτων "Ζητείται ελπίς" το 1954.
Ανήκει στην πρώτη μεταπολεμική γενιά των πεζογράφων. Οι συγγραφείς αυτής της γενιάς αντλούν το υλικό τους από τις οδυνηρές και τραυματικές εμπειρίες του πολέμου, της Κατοχής, της Αντίστασης και στη συνέχεια από τα μεταμφυλιακά χρόνια.
Το έργο του Α.Σαμαράκη παρουσιάζει την αγωνία του για το παρόν και το μέλλον της σύγχρονης κοινωνίας και θίγει τα θέματα της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της αξιοπρέπειας, της δικαιοσύνης, των ανθρώπινων δικαιωμάτων.Ο Σαμαράκης επιλέγει τα θέματα του από τον καθημερινό κοινωνικό περίγυρο και τα παρουσιάζει με ανθρωπιστική διάθεση. Την επιτυχία του την οφείλει στην παγκοσμιότητα των ηρώων του οι οποίοι βασανίζονται και συνθλίβονται πολλές φορές από την αδιαφορία του κράτους.Στα έργα του χρησιμοποιεί την απλή γλώσσα και το απλό ύφος, κάτι που αγαπήθηκε πολύ από τους αναγνώστες του.
Είναι ένας πολυμεταφρασμένος έλληνας πεζογράφος αφού τα έργα του έχουν μεταφρασρεί σε πάνω από 30 γλώσσες και απέσπασε πολλές διακρίσεις.
Έτρεφε ιδιαίτερη αγάπη για τα παιδιά και για 20 χρόνια προσέφερε μεγάλη βοήθεια στη Unicef. Υπήρξε επίσης ο εμπνευστής και πρόεδρος του θεσμού "Η Βουλή των εφήβων".
Το 1959 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα του "Σήμα Κινδύνου", το 1961 η συλλογή διηγημάτων "Αρνούμαι" και το μυθιστόρημα "Το Λάθος" (1965). Άλλα έργα του είναι: οι συλλογές διηγημάτων "Το Διαβατήριο" (1973), "Η Κόντρα" (1992), η "Αυτοβιογραφία 1919-" (1996) και το μυθιστόρημα "Εν Ονόματι" (1998).
Πέθανε στην Πύλο το 2003 και το σώμα του δωρήθηκε για έρευνες των φοιτητών της Ιατρικής.
Πηγές: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%A3%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82
http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=359
Παράσχος Κλέων, κριτική για το "Ζητείται Ελπίς", Εφημερίδα Καθημερινή, 25/8/1954, Αθήνα
«Διαβάζοντας μ' ευχαρίστηση, ξυπνώντας και βαθύτερες απηχήσεις στην ψυχή και στο πνεύμα, τα δώδεκα σύντομα διηγήματα, πρώτα που δημοσιεύει, και στα οποία έδωσε, και που θα μπορούσαν όλα σχεδόν να έχουν τον τίτλο του τελευταίου διηγήματος Ζητείται ελπίς... Η έως τώρα πείρα του κ . Σαμαράκη τον έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα, το απαρασάλευτο, θα 'λεγες, ότι ουσία της ζωής είναι η τραγωδία. Και την πείρα του αυτή την υποβάλλει έμμεσα, διηγούμενος απλά και λιτά... Στο τραγικό αυτό όραμά του βάζει πού και πού και πινελιές ειρωνείας και. σάτιρας ο κ. Σαμαράκης, ειρωνείας πικρής που υπογραμμίζει την τραγική νότα... Έχει τόση δραματική σύσταση καμιά φορά η ειρωνεία του κ. Σαμαράκη και είναι τόσο πυκνά συνυφασμένη με την τραγική του αίσθηση της ζωής, ώστε δεν την ξεχωρίζεις — το δράμα, οξύ και κυριαρχικό, τη σκεπάζει... Υπάρχει ένας τρόπος εκφραστικός, που δε φιλοδοξεί τίποτε περισσότερο από το να αφηγηθεί γεγονότα και να μεταδώσει αισθήματα, και μια χάρη αφηγηματική. Ξυπνούν το ενδιαφέρον μας και διαβάζουμε μ' ευχαρίστηση αυτά που μας διηγείται ο κ. Σαμαράκης. Γιατί έχει, έμφυτη ή επίκτητη, μια τέχνη αφηγηματική, αλλ' ίσως και γιατί στη φωνή του ξανοίγουμε μια συμπόνια αληθινή για τη δυστυχία του ανθρώπου.»
Παπανούτσος Ευάγγελος, κριτική για το "Ζητείται ελπίς" , Εφημερίδα Το Βήμα 30/9/1954, Αθήνα
«Χρέος μου θεωρώ να επιστήσω την προσοχή και του αναγνωστικού κοινού, αλλά κυρίως εκείνων που από την κριτική σκοπιά τους υπεύθυνα παρακολουθούν την κίνηση των Γραμμάτων μας, σ' ένα φτωχικά τυπωμένο μικρό βιβλίο που εκυκλοφόρησε τώρα τελευταία και περιέχει δώδεκα σύντομα διηγήματα του κ. Αντώνη Σαμαράκη. Τίτλος Ζητείται ελπίς... Εδώ έχουμε έναν άνθρωπο (νέον άνθρωπο μάλιστα, που πρώτη φορά εμφανίζεται στα Γράμματά μας με μιαν έκδοση πεζών κειμένων) που πραγματικά έχει κάτι να πει και που ξέρει πώς να το πει αυτό το κάτι, χωρίς φλυαρία, χωρίς περιττές διακοσμήσεις, αλλά με λίγα και κοφτά λόγια (τι θαυμαστή που είναι η τέχνη της βραχυλογίας!), παραστατικά, δραματικά...
Ο κόσμος του, ο ψυχικός του κόσμος είναι που κερδίζει τον αναγνώστη και εγγράφεται βαθιά στη συγκίνησή μας. Είναι ένας κόσμος ταραγμένος από τις δεινές αντινομίες του καιρού μας, βασανισμένος, αμήχανος· αλλά γεμάτος ευγένεια και τρυφερότητα, και διαποτισμένος από κείνη την ήμερη, την αγιασμένη ανθρωπιά που και μέσα στην έσχατη απόγνωσή της αγαπά και σέβεται τον άνθρωπο, αποστρέφεται και μισεί την προστυχιά, την υποκρισία και το ψεύδος............
Πηγή: http://www.potheg.gr/WriterDetails.aspx?id=7711258&lan=1
Το διήγημα "Ζητείται ελπίς"
Τα χαρακτηριστικά του μεταπολεμικού κόσμου
Μετά το τέλος του Β παγκοσμίου πολέμου οι άνθρωποι οραματίστηκαν ένα καλύτερο μέλλον που θα διέφερε ριζικά από το ζοφερό παρελθόν.Πίστεψαν σε μια κοινωνία στην οποία θα βασίλευε η ηρεμία, η ειρήνη, η δικαιοσύνη, η αξιοπρέπεια. Σ' αυτήν την κοινωνία οι άνθρωποι πίστεψαν οτι θα μπορούσαν να επουλώσουν τις πληγές τους και να ξεπεράσουν τα τραύματα του παρελθόντος. Όμως οι ελπίδες τους διαψεύστηκαν και τα όνειρα των ανθρώπων έμειναν ανεκπλήρωτα.
Ο μεταπολεμικός κόσμος είναι ο κόσμος της ανασφάλειας, της ανησυχίας, του άγχους και της αγωνίας για το παρόν και το μέλλον. Η ρευστότητα,η αβεβαιότητα, η απειλή ενός νέου πολέμου που θα φέρει την ολοκληρωτική καταστροφή, η εύθραυστη ειρήνη, η φτώχεια, η εξαθλίωση , οι οδυνηρές οικονομικές αλλαγές και φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας συνθέτουν το φάσμα της ζωής των ανθρώπων.
Το κυρίαρχο αίσθημα των ανθρώπων είναι η απογοήτευση που μεγαλώνει μέσα στη μουντή ειδησεογραφία των εφημερίδων , όπου παρουσιάζεται από τη μια η κοινωνική δυστυχία και από την άλλη η ισοπεδωτική κοινωνική αλλοτρίωση της εποχής.
Ο αφηγητής
Η αφήγηση είναι τριτοπρόσωπη, ο αφηγητής είναι παντογνώστης και ετεροδιηγητικός. Υπάρχει αοριστία τόπου και χρόνου και ανωνυμία του ήρωα.Στην αρχή του διηγήματος δε δίνεται κανένα στοιχείο γι' αυτόν. Η ανάγνωση της εφημερίδας του προκαλεί αρνητικές σκέψεις οι οποίες τον βασανίζουν. Είναι και αυτός ένας από αυτούς που πήραν μέρος στον πόλεμο και προσδοκούσαν κάτι καλύτερο. Αισθάνεται πίκρα και απογοήτευση, διακατέχεται από παθητική ψυχολογία, βασανίζεται από αισθήματα ανασφάλειας και προσωπικής διάψευσης. Οι αξίες έχουν χρεοκοπήσει, οι ιδεολογίες έχουν ναυαγήσει, δεν υπάρχουν πια ιδανικά. Ο αφηγητής φτάνει στην απόγνωση , συνειδητοποιεί το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει και αυτό τον πλημμυρίζει με τύψεις και ενοχές. Έχει την αίσθηση οτι όσοι τον βλέπουν τον κατηγορούν και τον στιγματίζουν. Το νέο στοιχείο που δίνεται με ευρηματικό τρόπο από τον Α.Σαμαράκη είναι οτι ο αφηγητής είναι συγγραφέας.Στα γραπτά του εκφράζει τις σκέψεις του, τους προβληματισμούς του, την αγωνία του. Ίσως μ' αυτόν τον τρόπο να βρίσκει διέξοδο στις υπαρξιακές του ανάγκες. Όμως δεν αποφασίζει να δημοσιεύει τα έργα του από φόβο μήπως χαρακτηριστεί δεξιός ή αριστερός και έτσι δεν μπορεί να αφυπνίσει την κοινωνία και να αντιμετωπίσει δραστικά τα φαινόμενα αδράνειας και εφησυχασμού.
Στο τέλος όμως βρίσκει το κουράγιο να υψώσει φωνή διαμαρτυρίας , να αντισταθεί στην καταπίεση και να σηκώσει το ανάστημα του.Δε θέλει να είναι πια ένα άβουλο, παθητικό, καταπιεσμένο και χειραγωγούμενο ον. Θέλει να έχει άποψη και να παίζει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση των πραγμάτων. Θέλει να είναι ένα ελεύθερο και σκεπτόμενο ον και να διεκδικεί το δικαίωμα του στην αξιοπρέπεια και στην ευτυχία.
Επαναστατεί, τολμά και αποφασίζει να εκφράσει την άποψη του, τη διαμαρτυρία του, την αφύπνιση του μέσα από τις "Μικρές Αγγελίες" αναζητώντας απελπισμένα μια ελπίδα αλλά και μια επαφή με άλλους ανθρώπους.
Στο τέλος διασώζεται μια χαραμάδα ελπίδας μέσα στη σκληρή και απογοητευτική κοινωνική πραγματικότητα: η πίστη στον άνθρωπο.
Η γλώσσα του κειμένου
Είναι απλή και άμεση, είναι η γλώσσα της καθημερινότητας των ανθρώπων όπως σε όλα τα έργα του Α. Σαμαράκη.Τα στοιχεία της καθαρεύουσας που υπάρχουν στο κείμενο καθρεφτίζουν τη διγλωσσία που υπήρχε στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1950 καθώς χρησιμοποιούνταν δύο γλώσσες: η καθαρεύουσα και η δημοτική. Η καθαρεύουσα ήταν η επίσημη γλώσσα του κράτους ο λαός όμως χρησιμοποιούσε τη δημοτική γλώσσα (λαϊκή)στον προφορικό λόγο.
Παράλληλο κείμενο: Γραφείον ευρέσεως εργασίας, Μένης Κουμανταρέας http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGL105/229/1694,5433/
Και στα δύο κείμενα παρουσιάζονται δύο άνθρωποι οι οποίοι ζουν σ' ένα κόσμο γεμάτο δυσκολίες.Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν , η σκληρότητα του σύγχρονου κόσμου, οι ψυχρές και απρόσωπες σχέσεις των ανθρώπων οδηγούν και τους δύο ήρωες στο συναίσθημα της απελπισίας και στο αδιέξοδο. Είναι άνθρωποι που προβληματίζονται για όσα συμβαίνουν γύρω τους ,επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από την ατμόσφαιρα της εποχής, φθείρονται, απομονώνονται και αισθάνονται καταρρακωμένοι. Στο κείμενο του Μ.Κουμανταρέα κυριαρχεί το πρόβλημα της δυσκολίας εύρεσης εργασίας ενώ στο κείμενο του Α.Σαμαράκη θίγονται και άλλα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου. Ο Αναστάσης , ο ήρωας του Μ.Κουμανταρέα καταλαμβάνεται από πανικό, αντιδρά σπασμωδικά και καταρρέει ενώ ο ήρωας του Α.Σαμαράκη παρά το γεγονός οτι αισθάνεται να κυριεύεται από απόγνωση, στο τέλος βρίσκει το κουράγιο ν' αντιδράσει, να επαναστατήσει και να διεκδικήσει το δικαίωμα του στην ελπίδα.
Βιβλιογραφία
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1919 και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάστηκε από το 1935 ως υπάλληλος του υπουργείου εργασίας αλλά εγκατέλειψε τη θέση του μετά την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά και επανήλθε σ' αυτήν το 1945. Εργάστηκε σ' αυτή τη θέση μέχρι το 1963, όταν πια παραιτήθηκε οριστικά.
Το 1963 παντρεύτηκε την Ελένη Κουρεμπανά, σύντροφο για όλη την υπόλοιπη ζωή του.
Στην κατοχή συμμετείχε στην αντίσταση. Το 1944 συνελήφθη από τους Ναζί και καταδικάστηκε σε θάνατο αλλά κατάφερε ν' αποδράσει.
Η πρώτη του ουσιαστική εμφάνιση στο λογοτεχνικό χώρο έγινε με τη συλλογή διηγημάτων "Ζητείται ελπίς" το 1954.
Ανήκει στην πρώτη μεταπολεμική γενιά των πεζογράφων. Οι συγγραφείς αυτής της γενιάς αντλούν το υλικό τους από τις οδυνηρές και τραυματικές εμπειρίες του πολέμου, της Κατοχής, της Αντίστασης και στη συνέχεια από τα μεταμφυλιακά χρόνια.
Είναι ένας πολυμεταφρασμένος έλληνας πεζογράφος αφού τα έργα του έχουν μεταφρασρεί σε πάνω από 30 γλώσσες και απέσπασε πολλές διακρίσεις.
Έτρεφε ιδιαίτερη αγάπη για τα παιδιά και για 20 χρόνια προσέφερε μεγάλη βοήθεια στη Unicef. Υπήρξε επίσης ο εμπνευστής και πρόεδρος του θεσμού "Η Βουλή των εφήβων".
Το 1959 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα του "Σήμα Κινδύνου", το 1961 η συλλογή διηγημάτων "Αρνούμαι" και το μυθιστόρημα "Το Λάθος" (1965). Άλλα έργα του είναι: οι συλλογές διηγημάτων "Το Διαβατήριο" (1973), "Η Κόντρα" (1992), η "Αυτοβιογραφία 1919-" (1996) και το μυθιστόρημα "Εν Ονόματι" (1998).
Πέθανε στην Πύλο το 2003 και το σώμα του δωρήθηκε για έρευνες των φοιτητών της Ιατρικής.
Πηγές: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%A3%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82
http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=359
Παράσχος Κλέων, κριτική για το "Ζητείται Ελπίς", Εφημερίδα Καθημερινή, 25/8/1954, Αθήνα
«Διαβάζοντας μ' ευχαρίστηση, ξυπνώντας και βαθύτερες απηχήσεις στην ψυχή και στο πνεύμα, τα δώδεκα σύντομα διηγήματα, πρώτα που δημοσιεύει, και στα οποία έδωσε, και που θα μπορούσαν όλα σχεδόν να έχουν τον τίτλο του τελευταίου διηγήματος Ζητείται ελπίς... Η έως τώρα πείρα του κ . Σαμαράκη τον έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα, το απαρασάλευτο, θα 'λεγες, ότι ουσία της ζωής είναι η τραγωδία. Και την πείρα του αυτή την υποβάλλει έμμεσα, διηγούμενος απλά και λιτά... Στο τραγικό αυτό όραμά του βάζει πού και πού και πινελιές ειρωνείας και. σάτιρας ο κ. Σαμαράκης, ειρωνείας πικρής που υπογραμμίζει την τραγική νότα... Έχει τόση δραματική σύσταση καμιά φορά η ειρωνεία του κ. Σαμαράκη και είναι τόσο πυκνά συνυφασμένη με την τραγική του αίσθηση της ζωής, ώστε δεν την ξεχωρίζεις — το δράμα, οξύ και κυριαρχικό, τη σκεπάζει... Υπάρχει ένας τρόπος εκφραστικός, που δε φιλοδοξεί τίποτε περισσότερο από το να αφηγηθεί γεγονότα και να μεταδώσει αισθήματα, και μια χάρη αφηγηματική. Ξυπνούν το ενδιαφέρον μας και διαβάζουμε μ' ευχαρίστηση αυτά που μας διηγείται ο κ. Σαμαράκης. Γιατί έχει, έμφυτη ή επίκτητη, μια τέχνη αφηγηματική, αλλ' ίσως και γιατί στη φωνή του ξανοίγουμε μια συμπόνια αληθινή για τη δυστυχία του ανθρώπου.»
Παπανούτσος Ευάγγελος, κριτική για το "Ζητείται ελπίς" , Εφημερίδα Το Βήμα 30/9/1954, Αθήνα
«Χρέος μου θεωρώ να επιστήσω την προσοχή και του αναγνωστικού κοινού, αλλά κυρίως εκείνων που από την κριτική σκοπιά τους υπεύθυνα παρακολουθούν την κίνηση των Γραμμάτων μας, σ' ένα φτωχικά τυπωμένο μικρό βιβλίο που εκυκλοφόρησε τώρα τελευταία και περιέχει δώδεκα σύντομα διηγήματα του κ. Αντώνη Σαμαράκη. Τίτλος Ζητείται ελπίς... Εδώ έχουμε έναν άνθρωπο (νέον άνθρωπο μάλιστα, που πρώτη φορά εμφανίζεται στα Γράμματά μας με μιαν έκδοση πεζών κειμένων) που πραγματικά έχει κάτι να πει και που ξέρει πώς να το πει αυτό το κάτι, χωρίς φλυαρία, χωρίς περιττές διακοσμήσεις, αλλά με λίγα και κοφτά λόγια (τι θαυμαστή που είναι η τέχνη της βραχυλογίας!), παραστατικά, δραματικά...
Ο κόσμος του, ο ψυχικός του κόσμος είναι που κερδίζει τον αναγνώστη και εγγράφεται βαθιά στη συγκίνησή μας. Είναι ένας κόσμος ταραγμένος από τις δεινές αντινομίες του καιρού μας, βασανισμένος, αμήχανος· αλλά γεμάτος ευγένεια και τρυφερότητα, και διαποτισμένος από κείνη την ήμερη, την αγιασμένη ανθρωπιά που και μέσα στην έσχατη απόγνωσή της αγαπά και σέβεται τον άνθρωπο, αποστρέφεται και μισεί την προστυχιά, την υποκρισία και το ψεύδος............
Πηγή: http://www.potheg.gr/WriterDetails.aspx?id=7711258&lan=1
Το διήγημα "Ζητείται ελπίς"
Τα χαρακτηριστικά του μεταπολεμικού κόσμου
Μετά το τέλος του Β παγκοσμίου πολέμου οι άνθρωποι οραματίστηκαν ένα καλύτερο μέλλον που θα διέφερε ριζικά από το ζοφερό παρελθόν.Πίστεψαν σε μια κοινωνία στην οποία θα βασίλευε η ηρεμία, η ειρήνη, η δικαιοσύνη, η αξιοπρέπεια. Σ' αυτήν την κοινωνία οι άνθρωποι πίστεψαν οτι θα μπορούσαν να επουλώσουν τις πληγές τους και να ξεπεράσουν τα τραύματα του παρελθόντος. Όμως οι ελπίδες τους διαψεύστηκαν και τα όνειρα των ανθρώπων έμειναν ανεκπλήρωτα.
Ο μεταπολεμικός κόσμος είναι ο κόσμος της ανασφάλειας, της ανησυχίας, του άγχους και της αγωνίας για το παρόν και το μέλλον. Η ρευστότητα,η αβεβαιότητα, η απειλή ενός νέου πολέμου που θα φέρει την ολοκληρωτική καταστροφή, η εύθραυστη ειρήνη, η φτώχεια, η εξαθλίωση , οι οδυνηρές οικονομικές αλλαγές και φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας συνθέτουν το φάσμα της ζωής των ανθρώπων.
Το κυρίαρχο αίσθημα των ανθρώπων είναι η απογοήτευση που μεγαλώνει μέσα στη μουντή ειδησεογραφία των εφημερίδων , όπου παρουσιάζεται από τη μια η κοινωνική δυστυχία και από την άλλη η ισοπεδωτική κοινωνική αλλοτρίωση της εποχής.
Ο αφηγητής
Η αφήγηση είναι τριτοπρόσωπη, ο αφηγητής είναι παντογνώστης και ετεροδιηγητικός. Υπάρχει αοριστία τόπου και χρόνου και ανωνυμία του ήρωα.Στην αρχή του διηγήματος δε δίνεται κανένα στοιχείο γι' αυτόν. Η ανάγνωση της εφημερίδας του προκαλεί αρνητικές σκέψεις οι οποίες τον βασανίζουν. Είναι και αυτός ένας από αυτούς που πήραν μέρος στον πόλεμο και προσδοκούσαν κάτι καλύτερο. Αισθάνεται πίκρα και απογοήτευση, διακατέχεται από παθητική ψυχολογία, βασανίζεται από αισθήματα ανασφάλειας και προσωπικής διάψευσης. Οι αξίες έχουν χρεοκοπήσει, οι ιδεολογίες έχουν ναυαγήσει, δεν υπάρχουν πια ιδανικά. Ο αφηγητής φτάνει στην απόγνωση , συνειδητοποιεί το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει και αυτό τον πλημμυρίζει με τύψεις και ενοχές. Έχει την αίσθηση οτι όσοι τον βλέπουν τον κατηγορούν και τον στιγματίζουν. Το νέο στοιχείο που δίνεται με ευρηματικό τρόπο από τον Α.Σαμαράκη είναι οτι ο αφηγητής είναι συγγραφέας.Στα γραπτά του εκφράζει τις σκέψεις του, τους προβληματισμούς του, την αγωνία του. Ίσως μ' αυτόν τον τρόπο να βρίσκει διέξοδο στις υπαρξιακές του ανάγκες. Όμως δεν αποφασίζει να δημοσιεύει τα έργα του από φόβο μήπως χαρακτηριστεί δεξιός ή αριστερός και έτσι δεν μπορεί να αφυπνίσει την κοινωνία και να αντιμετωπίσει δραστικά τα φαινόμενα αδράνειας και εφησυχασμού.
Στο τέλος όμως βρίσκει το κουράγιο να υψώσει φωνή διαμαρτυρίας , να αντισταθεί στην καταπίεση και να σηκώσει το ανάστημα του.Δε θέλει να είναι πια ένα άβουλο, παθητικό, καταπιεσμένο και χειραγωγούμενο ον. Θέλει να έχει άποψη και να παίζει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση των πραγμάτων. Θέλει να είναι ένα ελεύθερο και σκεπτόμενο ον και να διεκδικεί το δικαίωμα του στην αξιοπρέπεια και στην ευτυχία.
Επαναστατεί, τολμά και αποφασίζει να εκφράσει την άποψη του, τη διαμαρτυρία του, την αφύπνιση του μέσα από τις "Μικρές Αγγελίες" αναζητώντας απελπισμένα μια ελπίδα αλλά και μια επαφή με άλλους ανθρώπους.
Στο τέλος διασώζεται μια χαραμάδα ελπίδας μέσα στη σκληρή και απογοητευτική κοινωνική πραγματικότητα: η πίστη στον άνθρωπο.
Η γλώσσα του κειμένου
Είναι απλή και άμεση, είναι η γλώσσα της καθημερινότητας των ανθρώπων όπως σε όλα τα έργα του Α. Σαμαράκη.Τα στοιχεία της καθαρεύουσας που υπάρχουν στο κείμενο καθρεφτίζουν τη διγλωσσία που υπήρχε στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1950 καθώς χρησιμοποιούνταν δύο γλώσσες: η καθαρεύουσα και η δημοτική. Η καθαρεύουσα ήταν η επίσημη γλώσσα του κράτους ο λαός όμως χρησιμοποιούσε τη δημοτική γλώσσα (λαϊκή)στον προφορικό λόγο.
Παράλληλο κείμενο: Γραφείον ευρέσεως εργασίας, Μένης Κουμανταρέας http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGL105/229/1694,5433/
Και στα δύο κείμενα παρουσιάζονται δύο άνθρωποι οι οποίοι ζουν σ' ένα κόσμο γεμάτο δυσκολίες.Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν , η σκληρότητα του σύγχρονου κόσμου, οι ψυχρές και απρόσωπες σχέσεις των ανθρώπων οδηγούν και τους δύο ήρωες στο συναίσθημα της απελπισίας και στο αδιέξοδο. Είναι άνθρωποι που προβληματίζονται για όσα συμβαίνουν γύρω τους ,επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από την ατμόσφαιρα της εποχής, φθείρονται, απομονώνονται και αισθάνονται καταρρακωμένοι. Στο κείμενο του Μ.Κουμανταρέα κυριαρχεί το πρόβλημα της δυσκολίας εύρεσης εργασίας ενώ στο κείμενο του Α.Σαμαράκη θίγονται και άλλα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου. Ο Αναστάσης , ο ήρωας του Μ.Κουμανταρέα καταλαμβάνεται από πανικό, αντιδρά σπασμωδικά και καταρρέει ενώ ο ήρωας του Α.Σαμαράκη παρά το γεγονός οτι αισθάνεται να κυριεύεται από απόγνωση, στο τέλος βρίσκει το κουράγιο ν' αντιδράσει, να επαναστατήσει και να διεκδικήσει το δικαίωμα του στην ελπίδα.
Βιβλιογραφία
- Κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας Γ Γυμνασίου, Βιβλίο εκπαιδευτικού,Ο.Ε.Δ.Β, Αθήνα
- Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, Ο.Ε.Δ.Β, Αθήνα
Σχόλια