Β επεισόδιο-2η σκηνή(στίχοι 659-772)

ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Β

ΣΚΗΝΗ 2η( ΣΤΙΧΟΙ 659-689)

Σκηνική παρουσίαση( όψις)

Η σκηνή έχει καταλήξει σε αδιέξοδο, για αυτό κρίνεται απαραίτητο για την εξέλιξη του δράματος ένα απρόσμενο γεγονός που θα δώσει λύση. Το πρόσωπο αυτού του γεγονότος είναι ο Αγγελιαφόρος.

1. Μπαίνει στη σκηνή χωρίς να αναγγελθεί και μαθαίνουμε από τον ίδιο το όνομα του.
2. Μπαίνει τρέχοντας και με λαχανιασμένη φωνή από τη δεξιά πάροδο
3. Η εμφάνιση του είναι παρόμοια με αυτή του Μενέλαου(ντυμένος με κουρέλια, κρατάει πιθανόν κάποιο ραβδί)
4. Στο στίχο 681 αντιλαμβάνεται την Ελένη και τη χαιρετά.

Λόγος του αγγελιοφόρου

1. Ανακοινώνει πως μεταφέρει μια πολύ σημαντική είδηση.
2. Διστάζει να ανακοινώσει το γεγονός για να αυξήσει την αγωνία των θεατών αλλά και επειδή αυτά που θα ανακοινώσει είναι πολύ σοβαρά.
3. Χρησιμοποιεί ευθύ λόγο και μεταφέρει το γεγονός με ζωντάνια και αμεσότητα. Η αφήγηση του είναι πρωτοπρόσωπη, περιγραφική.
4. Μεταφέρει τα όσα συνέβησαν στη σπηλιά.
5. Ο αγγελιαφόρος είναι ένας απλός λαϊκός τύπος που αρέσκεται στις φλυαρίες και στις φιλοσοφίες. Είναι δεμένος με τους αφέντες του και μοιράζεται μαζί τους χαρές και λύπες.
6. Η παρουσία του αγγέλου και η ρήση του επιβαλλόταν από την ενότητα χώρου και χρόνου του αρχαίου δράματος: όλα όσα διαδραματίζονται μπροστά στους θεατές συμβαίνουν στον ίδιο χώρο  και σε χρονικό διάστημα 24 ωρών.
7. Η εμφάνιση του αγγελιαφόρου είναι απροσδόκητη όπως ήταν η εμφάνιση του Τεύκρου και του Μενελάου. Το απροσδόκητο και το απρόοπτο είναι συνηθισμένο στοιχείο της τεχνικής του Ευριπίδη.

Δραματικοί λόγοι που επιβάλλουν την παρουσία του αγγελιαφόρου στη σκηνή:

1. Οι ήρωες και οι θεατές πρέπει να ενημερωθούν για την εξωσκηνική πραγματικότητα.
2. Η πληροφορία που μεταφέρει ο αγγελιαφόρος είναι πολύ σημαντική για την εξέλιξη του δράματος, οδηγεί στη δεύτερη αναγνώριση.

ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Β

ΣΚΗΝΗ 2η( ΣΤΙΧΟΙ 690-772)

Αναγνώριση

Η αναγνώριση των δύο ηρώων στην Ελένη μεθοδεύεται από τον Ευριπίδη μέσα από την πορεία της άγνοιας προς τη γνώση. Η αλήθεια έρχεται όταν παύει να λειτουργεί το μοτίβο του ειδώλου που στήριξε ως τώρα το μύθο και αποκαλύπτεται πως η Ελένη ήταν ένας ίσκιος. Η αναγνώριση επιτυγχάνεται όταν παύει να λειτουργεί η αντίθεση φαίνεσθαι-είναι και όλα τα πρόσωπα παίρνουν την κανονική τους ταυτότητα.

Διακυμάνσεις συναισθημάτων ηρώων

Ελένη:  χαρά για τις καλές ειδήσεις της θεονόης, έπειτα φόβο για την τύχη τη δικιά της και του Μενέλαου, χαρά καθώς αναγνωρίζει το Μενέλαο, έκπληξη, απογοήτευση, απόγνωση όταν ο Μενέλαος αρνείται να τη δεχτεί ως γυναίκα του και είναι έτοιμος να αποχωρήσει, στο τέλος χαρά για την αναγνώριση.

Μενέλαος: έκπληξη όταν αντικρίζει την Ελένη, φόβος και απόγνωση για τους μάταιους κόπους που του προξενούν τα νέα του ειδώλου, χαρά για την αναγνώριση, έκπληξη για αυτά που ακούει από την Ελένη και τέλος χαρά για το ευτυχισμένο αντάμωμα.

Ήθος προσώπων

 Ελένη

Στη σκηνή της αναγνώρισης εμφανίζεται πιο συναισθηματική, πασίχαρη αγκαλιάζει τον άνδρα της, είναι πιο εκδηλωτική. Δίνει πληροφορίες στο Μενέλαο που οδηγούν στη δικαίωση και την επιβεβαίωση της αθωότητας της. Έχει πλούσιο συναισθηματικό κόσμο και μεγάλη ευφυΐα. Είναι μεθοδική και πρακτική και πάνω από όλα αφοσιωμένη στον άνδρα της.

Μενέλαος

Ο Μενέλαος οδηγείται από την άγνοια στη γνώση και στην αναγνώριση. Ο Μενέλαος αντιδρά πιο συγκρατημένα από την Ελένη. Εκφράζει την ικανοποίηση του που έχει πάλι τη γυναίκα του και κλαίει από χαρά. Ο Μενέλαος έχει έντονες συναισθηματικές μεταπτώσεις, είναι πιο ψυχρός από την Ελένη και πιο επιπόλαιος στον τρόπο που σκέφτεται.

Αναδρομή στο παρελθόν

Επανέρχονται τα συναισθήματα μελαγχολίας και θλίψης και δημιουργείται μια αντίθεση με τα συναισθήματα χαράς της αναγνώρισης. Η επιστροφή στο παρελθόν είναι η κάθαρση της Ελένης και η αποκατάσταση του χαρακτήρα της, αφού είχε κακολογηθεί άδικα.

Δράση Θεών

 Οι θεοί είναι πάντα παρόντες στα έργα του Ευριπίδη. Στα έργα του παρουσιάζεται διασάλευση της τάξης του δικαίου. Οι επιθυμίες των θεών, τα πάθη τους, οι τιμωρίες που επιβάλλουν αφήνουν μικρό περιθώριο για απονομή δικαιοσύνης. Ο Δίας δεν είναι πια ο  ρυθμιστής του δικαίου αλλά ο συνήγορος των δόλιων ενεργειών των θεών. Κανένας πια δεν μπορεί να είναι σίγουρος για τίποτα. Η αβεβαιότητα σφραγίζει το παρόν και το μέλλον των ανθρώπων.