Β επεισόδιο, Σκηνή 2η(στίχοι 773-840)

ΣΚΗΝΗ 2^η ( ΣΤΙΧΟΙ 773-840)

Ο διπλός ρόλος του γέροντα υπηρέτη-αγγελιαφόρου

Ο Ευριπίδης διευρύνει το ρόλο του αγγελιαφόρου και το αποτέλεσμα είναι να παύει να παίζει το ρόλο ενός απλού μαντατοφόρου. Ο Άγγελος δεν είναι ένας απλός υπηρέτης. 

Ελένη και Μενέλαος

Η σχέση του με το Μενέλαο στηρίζεται σε συναισθηματικούς δεσμούς, που κρατάν από παλιά και διαπνέονται από αμοιβαία εμπιστοσύνη και αλληλεγγύη. Είναι ο πιστός υπηρέτης του Μενέλαου, που ήταν παρών στο γάμο του με την Ελένη, μάρτυρας του ευτυχισμένου παρελθόντος, των δύσκολων στιγμών του πολέμου και της ανέλπιστης αναγνώρισης Ελένης-Μενέλαου. Ο Αγγελιαφόρος συνδέει το παρόν με το παρελθόν και μοιράζεται τα συναισθήματα τους.                                                                

Ο Αγγελιαφόρος-Φιλόσοφος

Ο Αγγελιαφόρος προβληματίζεται για την πολυπλοκότητα που χαρακτηρίζει τις αποφάσεις των θεών. Ο ρόλος των θεών δύσκολα διαχωρίζεται από αυτόν της τύχης και της μοίρας, δημιουργώντας ένα σύμπλεγμα από τρεις δυνάμεις που ευθύνονται για την αστάθεια των ανθρώπινων πραγμάτων. Ο προβληματισμός για το απρόβλεπτο της θεϊκής δράσης συνδέεται με το ιστορικό και πνευματικό πλαίσιο της εποχής. Ο πόλεμος είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί η πίστη στις παραδοσιακές αξίες. Η αβεβαιότητα και το αναπάντεχο σφραγίζουν τη ζωή των ανθρώπων, δημιουργώντας απρόβλεπτες καταστάσεις που καθορίζουν την ανθρώπινη μοίρα. Ο πόλεμος είναι μια αόρατη δύναμη που αφαιρεί από τους ανθρώπους την ικανότητα να σκέφτονται σωστά, με αποτέλεσμα να υπερισχύουν τα πάθη, τα συμφέροντα και οι προσωπικές φιλοδοξίες και να διαταράσσεται η ισορροπία των δυνάμεων που κυβερνούν τον κόσμο.

Κριτική στους μάντεις

Πίσω από την κριτική που ασκεί ο Αγγελιαφόρος στους μάντεις βρίσκεται ο ίδιος ο Ευριπίδης. Οι μάντεις εκμεταλλεύονται τη δυστυχία και τις αδυναμίες των ανθρώπων, παρέχοντας τους ψεύτικες ελπίδες για το μέλλον. Ο Ευριπίδης, βέβαια, διατηρεί την ευσέβεια του κάνοντας σαφή διάκριση ανάμεσα στους μάντεις και στους θεούς.

Η ασφαλέστερη δυνατή επιλογή των ανθρώπων είναι να παρακαλούν τους θεούς για κάθε καλό, όχι να επιδιώκουν προφητείες με σκοπό την απόκτηση κέρδους και, βέβαια, όλα αυτά να συνοδεύονται από σωστή κρίση και συνετή στάση των ανθρώπων απέναντι στη ζωή.

Διάνοια( ιδέες και σκέψεις ηρώων)

Στίχοι:808-810, 823, 830, 836-837

Οι απόψεις του Αγγελιαφόρου δείχνουν τον προβληματισμό του Ευριπίδη για την ανωτερότητα της πνευματικής ελευθερίας και τον ανθρωπισμό του( σεβασμός με τον οποίο αντιμετωπίζει ο Μενέλαος τον γέροντα). Ο Ευριπίδης δικαιολογημένα χαρακτηρίστηκε « από σκηνής φιλόσοφος». Το θέατρο του Ευριπίδη είναι θέατρο ιδεών, γεμάτο από ανησυχίες και νεωτερικές για την εποχή του ιδέες, με ερωτήματα που κινητοποιούν τη φιλοσοφική σκέψη.