Ανθρώπινα Δικαιώματα-Κριτήριο αξιολόγησης

Το πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Ένα από τα επιτεύγματα των ακτιβιστών για τα δικαιώματα των γυναικών ήταν ότι απέδειξαν πως η βία κατά των γυναικών αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το βήμα αυτό μεταβάλλει την αντίληψη της βίας κατά των γυναικών, από ιδιωτικό ζήτημα σε θέμα δημόσιου ενδιαφέροντος, και σημαίνει ότι οι δημόσιες αρχές είναι υποχρεωμένες να προβούν σε ενέργειες. Η παράλληλη ανάπτυξη προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο ενισχύει αυτή την υποχρέωση λογοδοσίας.

Το πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξειδικεύει επίσης τις υποχρεώσεις που έχουν οι κυβερνήσεις, με βάση το διεθνές δίκαιο, να προάγουν και να προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών. Παρέχει μηχανισμούς για να καθίστανται οι κυβερνήσεις υπόλογες εάν παραλείψουν να ανταποκριθούν σε αυτές τις υποχρεώσεις.

Ένα από τα πιο ισχυρά χαρακτηριστικά του πλαισίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι η βασική αρχή ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά: όλοι οι άνθρωποι έχουν ίσα δικαιώματα επειδή είναι άνθρωποι. Η επίκληση της οικουμενικότητας αντικρούει μία από τις συνηθέστερες δικαιολογίες για τη χρήση βίας κατά των γυναικών: ότι είναι αποδεκτή επειδή αποτελεί μέρος της κουλτούρας της κοινωνίας. Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να μπορούν να απολαμβάνουν όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και η κουλτούρα ή η παράδοση δεν δικαιολογούν την παραβίαση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών.

Ο αγώνας για να καθιερωθούν τα δικαιώματα των γυναικών ως ανθρώπινα δικαιώματα δεν ήταν εύκολος. Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και οι πολιτικές παρατάξεις δεν είναι απρόσβλητες από τις κυρίαρχες κοινωνικές συμπεριφορές, και κάποιες συνεχίζουν να μην αναγνωρίζουν τα δικαιώματα των γυναικών ως ανθρώπινα δικαιώματα. Αναμφίβολα, κάποιες περιλαμβάνουν στους κόλπους τους άνδρες που είναι και οι ίδιοι δράστες πράξεων βίας κατά των γυναικών.

Σε κοινότητες ή κοινωνίες που θεωρούν ότι ο ρόλος της γυναίκας περιορίζεται στις οικογενειακές υποχρεώσεις, οι ακτιβίστριες και οι ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών έχουν να ξεπεράσουν την προκατάληψη που θέλει τις γυναίκες να μην αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο. Οι γυναίκες που διαμαρτύρονται για μεροληπτικούς νόμους και πρακτικές, κατηγορούνται συχνά ως προδότες της πίστης ή της κουλτούρας τους ή ως εχθροί του κράτους.

Παρά τους κινδύνους, τα προγράμματα και τα σχέδια για την αντιμετώπιση, την καταπολέμηση και την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών έχουν σημειώσει άνθηση τις τελευταίες δεκαετίες. Λειτουργεί πλέον σε όλα τα μέρη του κόσμου ένα τεράστιο φάσμα πρωτοβουλιών κατά της βίας. Κάποιες διευθύνονται από μικρές ομάδες απλών γυναικών, άλλες από μεγάλες διεθνείς οργανώσεις, κάποιες άλλες από κυβερνήσεις. Επιπλέον, οι αυξανόμενες ερευνητικές προσπάθειες έχουν οδηγήσει σε μία όλο και πιο λεπτομερή και εμπεριστατωμένη γνώση και κατανόηση των αιτίων και των συνεπειών της βίας κατά των γυναικών. Όμως η βία συνεχίζεται.

Πολλαπλοί κίνδυνοι

Η φτώχεια και η περιθωριοποίηση τροφοδοτούν τη βία κατά των γυναικών και παράλληλα προκύπτουν από αυτήν. Παγκοσμίως, οι γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά φτώχειας απ' ό,τι οι άνδρες, η φτώχεια τους είναι πιο έντονη απ' ό,τι των ανδρών, και οι αριθμοί των φτωχών γυναικών αυξάνονται συνεχώς. Τη στιγμή που οι αρνητικές συνέπειες της παγκοσμιοποίησης αφήνουν όλο και περισσότερες γυναίκες παγιδευμένες στο περιθώριο της κοινωνίας, είναι εξαιρετικά δύσκολο γι' αυτές τις γυναίκες να ξεφύγουν από καταστάσεις κακοποίησης και να επιτύχουν προστασία και επανόρθωση. Ο αναλφαβητισμός και η φτώχεια περιορίζουν σημαντικά τις δυνατότητες των γυναικών να οργανωθούν για να αγωνιστούν για αλλαγή της κατάστασης.

Οι ρίζες της βίας

Το βαθύτερο αίτιο της βίας κατά των γυναικών βρίσκεται στις δυσμενείς διακρίσεις, οι οποίες αρνούνται στις γυναίκες την ισότητα με τους άνδρες σε όλους τους τομείς της ζωής. Η βία είναι ριζωμένη στις διακρίσεις και ταυτόχρονα εξυπηρετεί την ενίσχυση των διακρίσεων.

Η Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών αναφέρει ότι η βία κατά των γυναικών αποτελεί «εκδήλωση των ιστορικά άνισων συσχετισμών ισχύος μεταξύ ανδρών και γυναικών, που έχουν οδηγήσει στην επικυριαρχία των ανδρών στις γυναίκες και στις διακρίσεις σε βάρος των τελευταίων» και ότι «η βία κατά των γυναικών είναι ένας από τους νευραλγικούς κοινωνικούς μηχανισμούς, μέσω των οποίων οι γυναίκες οδηγούνται σε υποδεέστερη θέση συγκριτικά με τους άνδρες».

Τα στατιστικά στοιχεία για τη βία κατά των γυναικών αποκαλύπτουν μία παγκόσμια κατάσταση, καταστροφική για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Πηγή(Διασκευή): https://www.amnesty.gr/news/ektheseis/article/1842/plaisio-ton-anthropinon-dikaiomaton

1^ο Θέμα(6 μονάδες)

Να καταγράψετε τους λόγους για τους οποίους δεν ήταν εύκολο να καθιερωθούν τα δικαιώματα των γυναικών ως ανθρώπινα δικαιώματα.

2^ο Θέμα(2+2 μονάδες)

Α) Να εξηγήσεις σε φίλο/η σου, σύντομα και με πιο απλά λόγια, το νόημα των παρακάτω

αποσπασμάτων του κειμένου:

• Παρέχει μηχανισμούς για να καθίστανται οι κυβερνήσεις υπόλογες εάν παραλείψουν να ανταποκριθούν σε αυτές τις υποχρεώσεις.
• …και σημαίνει ότι οι δημόσιες αρχές είναι υποχρεωμένες να προβούν σε ενέργειες.

Β) Στις ακόλουθες φράσεις υπάρχει μεταφορική χρήση της γλώσσας

• Περιθώριο της κοινωνίας
• Η βία είναι ριζωμένη

Να σχηματίσετε δύο δικές σας προτάσεις, χρησιμοποιώντας τις λέξεις αυτές με την κυριολεκτική σημασία τους.

3^ο θέμα(10 μονάδες)

Σε άρθρο που θα δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του σχολείου σας, παρουσιάζετε τους λόγους για τους οποίους παραβιάζονται τα δικαιώματα των γυναικών σε πολλές χώρες του κόσμου, ακόμα και στις μέρες μας(200-250 λέξεις περίπου).